De Schilders van het Panorama van Scheveningen

31 March 2021, 17:42 uur
Den Haag & Regio
mainImage

Het 140-jarig bestaan van het wereldberoemde Panorama van Scheveningen is de aanleiding voor het verschijnen van de publicatie: De Schilders van het Panorama van Scheveningen. Het boek kan worden opgevat als dé biografie van dit kunstwerk.

De opdracht
In april 1880 kreeg Hendrik Willem Mesdag de opdracht van zijn leven: het maken van een panoramaschilderij met als onderwerp de Scheveningse kust. Op 1 augustus 1881 was Panorama van Scheveningen voor het publiek te bezichtigen. Sinds die dag is dit uitgegroeid tot het oudste panoramaschilderij dat op zijn oorspronkelijke locatie te bezoeken is en dat jaarlijks zo’n 140.000 bezoekers uit binnen- en buitenland aan zich voorbij ziet trekken.

Militaire precisie
Voor het eerst wordt het verhaal van de totstandkoming van Mesdags Panorama – van commissie tot de opening in 1881– verteld: vanaf de eerste potloodschets tot het geschilderde doek van 14,5 meter hoog en 114,5 meter in omtrek. Het wordt duidelijk met welke militaire precisie Mesdag zich aan deze opdracht wijdde en dat het kunstwerk een turbulente vroege geschiedenis kent.

Eerbetoon
De rijk geïllustreerde publicatie is een eerbetoon aan een bijzondere samenwerking tussen vijf kunstenaars. Hendrik Willem Mesdag werkte aan deze opdracht samen met zijn echtgenote Sientje Mesdag-van Houten, goede vriend Bernard Blommers en de op dat moment nog jonge kunstenaars George Hendrik Breitner en Théophile de Bock. Aan elk van hen is een apart hoofdstuk gewijd. Niet eerder is hun relatie tot Mesdag zo uitgebreid bestudeerd: waar bestonden hun bijdragen uit, wat betekende het om met de gevierde meester Hendrik Willem Mesdag samen te werken, en heeft het werken aan het Panorama hun verdere carrières beïnvloed?

Nieuwe inzichten
De Schilders van het Panorama van Scheveningen brengt veel nieuwe of eerder weinig bekende informatie over deze kunstenaars en Mesdags Panorama voor het voetlicht. Het boek is rijk geïllustreerd met contemporaine foto’s en afbeeldingen van schilderijen. Twee grote uitklapplaten tonen niet alleen het panoramadoek zelf in zijn volle glorie, maar ook Mesdags gemonteerde potloodschetsen en een olieverfschets.

Nieuw standaardwerk
De publicatie vormt de eerste, wetenschappelijke publicatie over het Panorama van Scheveningen in bijna vijfentwintig jaar. Redacteuren Suzanne Veldink en Laura Prins: ‘Hopelijk groeit dit boek de komende jaren uit tot het nieuwe standaardwerk over het monumentale kunstwerk en zal het op zijn beurt een solide basis vormen voor toekomstig onderzoek’.